Guirald e Franceson

« Guirald e Franceson autant se volontavan,
En tot ben, es a dire en tot onor s’aimavan.
Totes dos del mème atge e mèma condicion,
Entre eles de se prendre èra dejà question.
Talament que lo bruch corrissiá pel vilatge,
Que dès lo Carnaval se fariá lo mariatge.
Èra mème d’al grat de fòrça bravas gents.
Mès mancava un signet de la part dels parents.
Lo paire de l’enfant trobava la verquièira
Que portava la filha un bricon tròp laugièira.
Lo paire de la filha, al contrari disiá,
Que suivant son estat tròp de dòt i fasiá.
Autant ne disiá l’oncle, e la tanta, e l’aièla.
Françon que pel caquet val un mèstre d’escòla,
Quand sentís aprochar la fin del Carnaval,
Ambe un èr picat, se'n va trobar Guirald :
“De vos, li fasquèt, ieu soi desabusada,
Vese que sètz un traite, que m’avètz trompada.
Agachatz per aquò se cal èstre coquin !
Se vantar de me prene e pièi me plantar aquí !
– Qué vòls, respònd Guirald, aja paciença encara,
Farem ambe lo temps ce que fasèm pas ara !
– Ai plan paur, ditz Françon, que vos fasètz lo fin,
Mès ieu, de tot estat, vòle veire una fin !
Copem pas los anèls, cresètz qu’òm se'n socí,
De vos aparament avèm pas pro merita.
La bòrlha qu’es pus richa, aquò’s ce que vos cal !
– Jamai tòrne manjar, ditz alara Guirald,
Se per autra que tus mon cur jamai sospira…
Qu’ieu quitèsse Françon per la bòrlha Isabèla,
A non ! la que prendrai, vòle qu’age dos uèlhs !
E los tius, Françoneta ! Arrèsta la vaciva,
Que ièr delà vegère bondir sus la frachiva,
Met-la dins ton tropèl per gatge de ma fe,
E remetem l’afaire al Carnaval que ven.”
Françon, en atendent l’efèt de la promessa,
Va quèrre la vaciva e calma sa tendressa.
L’autra annada comença ambe lo Carnaval,
Mès res fa pas flechir lo paire de Guirald.
Per bonur, çai venguèt un murmur de meliça,
Que lo fa consentir malgrè son avariça.
La parentat s’assembla, tot es arrestat.
Tot l’argent de la dòt, sus la taula es comptat.
Lo notari grifona una lònga escritura,
Cadun, selon l’usatge, estrena la futura.
D’un còfre, lo pairin fasquèt un present,
E la grand prometèt que, quand seriá jasent’,
Li transmetriá lo brèç ambe las menudalhas,
Que gardava al pusaut dempièi sas acochalhas.
Tot en fin per la nòça es dejà preparat.
Tres setmanas après, ven lo jorn desirat.
Paires, maires, parents, amics, en liurèia,
Totes acompanham los nòvis a la glèisa.
Françon aviá sos pials torceguts en trenèls,
Franceseta a sos dets totes bandats d’anèls,
Nautres, sans vantacion, teniam pro bona mina.
Lo tambor a la tèsta, ambe la chalamina,
E tot camin fasquent, fasiam petar lo pistolet,
E d’un palhut pinçut, pifràvem al galet.
Tornam virar casaca après la ceremonia,
Flerent dejà de luènh lo fum d’un grand regal.
Dins lo topin confís la cloca ambe lo gal,
Dins la coireta còi la mitat d’una feda,
La tufa e los garrons de l’abilhat de seda.
Un petaçal de leuna, un cunh de cambajon,
A l’aste se torneja un quartièr de moton.
E de ris safranat, l’ola es tota romplida.
Agachatz amb aquò se fasquèrem la vida !
N’avèm pas tant lo sièis, ni lo prumièr de l’an,
Quand, mèstres e vailets, pertot nos regalam.
Èrem dètz companhons conviats a la fèsta.
Que ne tombèrem ben quatre canons per tèsta.
Las filhas, o cal dire, o prenián pus dapas.
Mès vesètz, per aquò, cap escopissiá pas.
Quand agèrem romplit jusc’al gosièr la pansa,
Per finir los onors, nos metèrem en dança.
Quand se fasquèt tardet, cadun se retirèt,
E, sola ambe Guirald, Franceson demorèt. »