Lo torniquet, la tornijaira
Jeanne (Suzanne) MOLINARIE
CONSCRITS - FÊTE - MUSICIENS
--- En 2000 ---
Introduction
La borrèia était la danse reine sur la Montagne, sous une multitude de formes (de dos, de quatre, crosada, tornijaira, montanharda ou Sant-Girvàsia, calha, salta-l'ase…), avant l'arrivée des danses à la mode : polka, polka-piquée, mazurka, varsovienne, autrichienne, scottish…
En Rouergue septentrional, peut-être sous l’influence de l’émigration parisienne, les danses mixtes semblent avoir été pratiquées plus tôt qu’ailleurs.
Lo torniquet, appelé aussi cena à Valon ou tornejaira vers Saint-Geniez d'Olt, est une ronde très populaire en Viadène, Barrez et sur l'Aubrac.
À Saint-Geniez, s'est d'ailleurs créé un groupe folklorique baptisé Los tornejaires.
Informateur
« Al torniquet, fasiam una ronda. Las femnas, anàvem al mièg e tornijàvem un bocin, e les òmes contunhavan, viravan solets.
Après, aquò èra :
“La man, la man,
Pichona, pichonèla,
La man, la man,
La man, la man prèsta-la.”
E pièi :
“Lo torn, lo torn,
D’aquela ginta sala,
Lo torn, lo torn,
Encara es pas miègjorn.” »