Cançon dels segaires (Amont a la montanha…)
Jacques COMBES
DOMESTICITÉ
MOISSONS
Chant
--- En 1981 ---
Introduction
Enregistré le 27 juin 1981 à Paulinet de Connac (81) par Alain Roussel et Yves Couderc de l'Institut d'estudis occitans Sud-Avairon de Saint-Affrique.
Publié en 1982 dans Cançons tradicionalas en occitan (1) de la collection Cèrcapaïs.
Les enregistrements originaux sont conservés au CORDAE La Talvera à Cordes (81).
---
« Cançon plan coneguda. Martí ne canta una version sus un de sos prumièrs disques. Es un pauc la “Cançon de Sant-Joan” del monde que partissián segar sul causse : una presa de consciéncia de sa situacion e de sa fòrça davant l’animal (lo patron). Una autra cançon engatjada…
Excusatz los cambiaments de ton entre los coblets. Avèm issajat ambe Françon [Jacques Combes] de tornar trapar lo mai de coblets possibles (e n’ i maites encara) e aquò foguèt pas simple, m’enfin la melodia i es.
Ensacat lo 27 de junh de 1981. » (I.E.O. Sud-Avairon)
Informateur
« Amont a la montanha,
A cò de l’animal,
Beviem de missanta aiga,
Manjàvem de missant pan.
La mitat de civada,
L’autra mitat de jòl,
Nos disiam l’un a l’autre,
Que la tèsta nos’n dòl.
“Venètz dinnar segaires,
Tant pauc l’avètz ganhat,
E tu fripon de boire,
Tan mal l’as aprestat.”
N’avián una feda gamada,
Podiá pas caminar,
Tan que i aviá los segaires,
La cal aprofitar.
N’aviá mesa la tèsta a l’ola,
La tèsta sans pelar,
Los pès en salsa blanca,
Sans los dessabatar.
Al moment de la paga,
Lo Diable iè soguèt,
Ne met una man a la pòcha,
Una sèrp lo piquèt.
“A tu fripon de boire,
Te caldrà ben pagar,
N’avèm un tròç de margue,
Lo te farem tastar.”
En passant a Lodèva,
Nos volián emploiar,
Per copar una paumora,
Que se podiá pas trapar.
“Paumora, paumoreta,
Tu nos auràs pas,
Ne preni ma museta,
E me’n vau al país bas.”
Quand al país bas soguèri,
A cò del vinheron,
Me’n balhèt una flasca,
De dòtz a set quartons.
La viri, la reviri,
La viravi sul cap,
Es pas a la montanha
Quand beviái al farrat. » (I.E.O. Sud-Avairon)
« Aquela d'aquí l'aviái apresa los sers que batièm o que garbejàvem, que sarràvem las garbas, pels vièlhs.
L'i aviá de vièlhs dins nòstre país que, cada an, partissián per anar segar dins lo Causse negre qu'apelavan, amont. Sai pas ont es solament, ieu ! Mès enfin, quand tornavan, cantavan aquela cançon. E l'i se atelavan aquí, los sers a las velhadas, e ieu qu'èri tot dròlle apreniái fòrt plan aquelas cançons… »
